Pożyczka a kredyt – najważniejsze różnice

Kredyt i pożyczka to dwa różne produkty finansowe. Choć zdarza się, że klienci utożsamiają te dwa produkty, to jednak różnią się one w kilku ważnych kwestiach. Dowiedz się, co to jest kredyt i pożyczka oraz poznaj podstawowe podobieństwa i różnice między nimi.

Czym jest kredyt?

Definicję kredytu bankowego znajdziemy w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku o Prawie Bankowym. Zgodnie z art. 69 tej ustawy, kredyt bankowy jest to pisemna umowa między bankiem a klientem, na podstawie której bank jako kredytodawca udostępnia określoną kwotę klientowi, czyli kredytobiorcy. Prawo Bankowe jednoznacznie wskazuje, że tylko banki i SKOK-i mogą udzielać kredytów¹.

Warto też podkreślić, że bank udzieli kredytu klientowi, który ma odpowiednią zdolność kredytową oraz dobrą historię w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). 

Umowa kredytowa nakłada na kredytobiorcę pewne obowiązki. Zaliczymy do nich przede wszystkim terminowy zwrot kwoty kredytu wraz z odsetkami i opłatami oraz korzystanie z przyznanych środków zgodnie z warunkami umowy. 

Zwrot środków odbywa się najczęściej na podstawie harmonogramu, który określa wysokość i liczbę rat oraz termin spłaty każdej z nich.

Podsumowując:

• Kredyt bankowy jest zobowiązaniem zwrotnym – kredytobiorca jest zobowiązany do zwrotu przyznanej kwoty.
• Kredyt często zostaje przyznany na określony cel. Są jednak kredyty gotówkowe, które można zaciągnąć na dowolne potrzeby.
• Kredyt wiąże się z kosztami, takimi jak odsetki czy prowizja.
• Kredyt jest zobowiązaniem zabezpieczonym – bank zabezpiecza się na wypadek, gdy klient nie będzie w stanie spłacać kredytu.

Czym jest pożyczka?

Pożyczka to kolejny popularny produkt finansowy, ale działa na trochę innych zasadach niż kredyt. Jeżeli chcemy zdefiniować pożyczkę, to musimy sięgnąć do Kodeksu Cywilnego.

Zgodnie z art. 720 par. 1 KC: „Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”².

Najważniejsze cechy pożyczki to:

• Pożyczki może udzielić dowolny podmiot jak bank, firma pozabankowa, a nawet osoba fizyczna.
• Przedmiotem umowy mogą być pieniądze, ale nie tylko.
• Umowa pożyczki może zostać zawarta w formie ustnej pod warunkiem, że jej wartość nie przekracza 1000 zł.
• Przepisy nie narzucają treści umowy pożyczki. Oznacza to, że strony mogą przyjąć dowolne ustalenia.
• Pożyczka nie musi być odpłatna. Dobry przykładem są promocyjne chwilówki na 0%.
• Środki pozyskane z pożyczki można wydać na dowolny cel³.

Kredyt a pożyczka – podobieństwa

Poznaliśmy już definicję kredytu i pożyczki. Sprawdźmy teraz, co łączy te dwa produkty finansowe.

Zarówno kredyt, jak i pożyczka są pewnego rodzaju zobowiązaniem, które najczęściej ma formę umowy pisemnej. Kredyt i pożyczka zazwyczaj są odpłatne i spłacane w ratach zgodnie z przyjętym harmonogramem. 

Osoby, które zaciągnęły kredyt lub pożyczkę mają obowiązek ją zwrócić. Konsekwencje braku spłaty jednego i drugiego produktu są takie same. Pożyczkodawca i kredytobiorca mogą przekazać sprawę do sądu, a następnie do komornika.

Jedną z najważniejszych cech wspólnych kredytu i pożyczki jest maksymalne oprocentowanie zobowiązania. Ustawa o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku oraz przepisy Kodeksu Cywilnego określają bowiem maksymalne oprocentowanie kredytów bankowych i pożyczek.

Kredyt a pożyczka – różnice

Przejdźmy teraz do różnic między kredytem bankowym a pożyczką. Zacznijmy od podstawy prawnej. Kwestie związane z kredytem bankowym reguluje ustawa Prawo Bankowe. Zasady udzielania pożyczek opisane są natomiast w Kodeksie Cywilnym.

Kredyt bankowy możemy otrzymać w banku lub SKOK-u. Żadna inna instytucja nie może udzielać kredytów. Pożyczki natomiast może udzielić bank, SKOK, firma pozabankowa, a nawet osoba fizyczna. 

Kredyt bankowy jest z reguły zaciągany na konkretny cel. Środki z pożyczki możemy wydać zgodnie z naszymi potrzebami.

Przedmiotem umowy kredytowej są zawsze środki finansowe. W przypadku pożyczki mogą to być środki finansowe oraz rzeczy określone co do gatunku.

Umowa o kredyt przewiduje opłaty za udzielenie finansowania jak odsetki i prowizja. Pożyczki można udzielić nieodpłatnie. 

Proces kredytowy jest zazwyczaj dłuższy i bardziej skomplikowany. Banki badają zdolność kredytową klienta oraz historię jego dotychczasowych zobowiązań w BIK. Procedury przyznawania pożyczek są maksymalnie uproszczone. 

Spłata kredytu odbywa się najczęściej w miesięcznych ratach, pożyczkę można spłacić również jednorazowo, gdy skończy się umowa.

Umowa kredytowa musi mieć obowiązkowo formę pisemną. Umowa pożyczki do 1000 zł może mieć formę ustną. 

Podsumowanie

Poznaliśmy zasadnicze podobieństwa i różnice między kredytem a pożyczką. Który z tych produktów wybrać? Wszystko zależy od tego, jakie mamy potrzeby. Kredyt bankowy jest zazwyczaj niżej oprocentowany niż pożyczka. Natomiast sama procedura trwa dość długo, ponieważ banki bardzo dokładnie badają zdolność kredytową klienta i weryfikują go w bazie BIK. 

Pożyczka to produkt bardziej elastyczny, z krótszą i prostszą procedurą. Z drugiej strony, jeżeli zależy nam na wyższej kwocie i dłuższym terminie spłaty, musimy udać się po kredyt bankowy. 

Bibliografia:

1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, t.j. Dz.U.2022.0.1360 - https://arslege.pl/kodeks-cywilny/k9/s2025/ [data dostępu: 25.02.2023].
3. Kredyt a pożyczka – jaka jest różnica między kredytem a pożyczką? - https://www.totalmoney.pl/artykuly/102827,kredyty-gotowkowe,kredyt-a-pozyczka---czym-sie-rozni-kredyt-od-pozyczki,1,1 [data dostępu: 25.02.2023].
4. Kredyt a pożyczka – jaka jest różnica między kredytem a pożyczką? https://finanse.rankomat.pl/poradniki/kredyt-a-pozyczka-czym-roznia-sie-te-rozwiazania/ [data dostępu: 25.02.2023].