Zadzwoń po kredyt 71 358 22 15 | Obsługa umowy 71 731 95 00
Chcesz kredyt? 71 358 22 15
Trojany komputerowe. Jak działają i jak się przed nimi chronić?
Trojany komputerowe stanowią jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla bezpieczeństwa finansowego użytkowników bankowości internetowej. Pracują w ukryciu, wykradając wrażliwe dane i umożliwiając cyberprzestępcom dostęp do kont bankowych. Warto poznać mechanizmy ich działania oraz skuteczne metody ochrony przed tego typu atakami.
Czym są trojany komputerowe i jak rozpoznać zagrożenie?
Trojany komputerowe to złośliwe oprogramowanie maskujące się pod pozornie nieszkodliwymi aplikacjami lub plikami. Nazwa pochodzi od mitycznego konia trojańskiego, który podobnie jak współczesne złośliwe programy, skrywał w sobie niebezpieczeństwo. W przeciwieństwie do klasycznych wirusów, trojany nie replikują się samodzielnie, lecz polegają na nieświadomym działaniu użytkownika, który instaluje je na swoim urządzeniu. Cyberprzestępcy dystrybuują je najczęściej poprzez fałszywe strony internetowe, załączniki e-mail czy linki w wiadomościach tekstowych.
Rozpoznanie obecności trojana na urządzeniu bywa trudne, gdyż programy te zaprojektowano z myślą o działaniu w ukryciu. Podejrzane symptomy obejmują na przykład:
- spowolnienie pracy systemu;
- niewyjaśnione zmiany w ustawieniach;
- niespodziewane komunikaty o błędach;
- aktywność sieciową przy braku uruchomionych aplikacji.
Szczególnie niepokojące powinny być nieautoryzowane transakcje bankowe, niewyjaśnione logowania do kont czy pojawienie się nieznanych programów w systemie. Warto zatem regularnie monitorować aktywność na kontach bankowych oraz sprawdzać listę zainstalowanych aplikacji.
Co to są trojany komputerowe? Rodzaje i specyfika działania
Co to są trojany komputerowe z perspektywy technicznej? To programy zaprojektowane do wykonywania określonych złośliwych działań przy jednoczesnym ukrywaniu swojej obecności. Istnieje kilka głównych kategorii trojanów, różniących się funkcjonalnością i celem ataku, w tym:
- trojany bankowe – specjalizują się w wykradaniu danych logowania do bankowości internetowej i informacji o kartach płatniczych;
- spyware – obserwują aktywność użytkowników i rejestrują wszystkie naciśnięcia klawiszy, przechwytując w ten sposób hasła i inne poufne informacje. Zbierają też informacje i odwiedzanych stronach, a nawet kradną nagrania z kamer oraz mikrofonów;
- ransomware, które szyfrują dane użytkownika i żądają okupu za ich odblokowanie;
- trojany backdoor – złośliwe oprogramowanie, które tworzy niewidoczną lukę w zabezpieczeniach systemu komputerowego, umożliwiając cyberprzestępcom zdalne zarządzanie zainfekowanym urządzeniem bez wiedzy i zgody użytkownika.
Wszystkie te typy łączy zdolność do omijania standardowych zabezpieczeń i działania w ukryciu przez długi czas, co czyni je wyjątkowo groźnymi dla bezpieczeństwa finansowego.
Jak można zainfekować swoje urządzenie elektroniczne trojanem?
Zainfekowanie urządzenia elektronicznego trojanem może nastąpić na wiele sposobów. Najczęściej dochodzi do tego poprzez otwieranie załączników w podejrzanych wiadomościach e-mail, które maskują się jako faktury, potwierdzenia dostaw czy ważne dokumenty. Innym powszechnym źródłem infekcji jest pobieranie oprogramowania z niezaufanych stron internetowych, szczególnie pirackich wersji programów, cracków czy fałszywych aktualizacji.
Trojany mogą być udostępniane przez linki w mediach społecznościowych i komunikatorach. Nie należy również lekceważyć zagrożenia ze strony zewnętrznych nośników danych, takich jak pendrive'y, które mogą zawierać złośliwe oprogramowanie aktywujące się po podłączeniu do urządzenia.
Wirusy komputerowe a trojany – różnice i podobieństwa
Wirusy komputerowe i trojany, choć często wymieniane jednym tchem, stanowią odmienne kategorie złośliwego oprogramowania. Podstawowa różnica dotyczy mechanizmu rozprzestrzeniania – wirusy replikują się samodzielnie, dołączając do innych plików i programów, podczas gdy trojany nie posiadają tej zdolności i polegają na nieświadomym działaniu użytkownika. Wirusy często manifestują swoją obecność, powodując widoczne zakłócenia w pracy systemu, natomiast trojany dążą do pozostania niewykrytymi.
Podobieństwa między tymi zagrożeniami obejmują zdolność do wyrządzania szkód w systemie oraz możliwość kradzieży danych. Zarówno wirusy, jak i trojany mogą stanowić część większego ekosystemu złośliwego oprogramowania, współpracując z innymi typami malware.
W kontekście bankowości elektronicznej trojany stanowią jednak znacznie poważniejsze zagrożenie ze względu na ich ukierunkowanie na kradzież danych finansowych.
Wirusy komputerowe rzadziej posiadają wyspecjalizowane funkcje do atakowania systemów bankowych, skupiając się raczej na rozprzestrzenianiu i zakłócaniu pracy systemu.
Jak chronić się przed trojanami?
Skuteczna ochrona przed trojanami wymaga wielopoziomowego podejścia do bezpieczeństwa. Podstawą jest używanie aktualnego oprogramowania antywirusowego z funkcją ochrony w czasie rzeczywistym. Równie istotne są regularne aktualizacje systemu operacyjnego i wszystkich aplikacji, ponieważ często zawierają one poprawki bezpieczeństwa usuwające luki, przez które mogą przedostać się trojany. To szczególnie ważne w przypadku aplikacji bankowych.
Warto zachować ostrożność podczas pobierania plików i otwierania załączników, instalując oprogramowanie wyłącznie z zaufanych źródeł i unikając klikania w podejrzane linki w wiadomościach e-mail czy mediach społecznościowych. Decydując się na zainstalowanie aplikacji mobilnej Santander Consumer Banku, należy pobrać ją z pewnego źródła – sklepów Google Play lub App Store.
Dodatkową warstwę ochrony zapewnia włączenie dwuetapowego uwierzytelniania dla ważnych kont, korzystanie z zapory sieciowej oraz regularne skanowanie systemu w poszukiwaniu zagrożeń. Dla zabezpieczenia danych przed potencjalną utratą zaleca się również tworzenie kopii zapasowych na zewnętrznych nośnikach lub w chmurze.
Źródła:
https://www.santanderconsumer.pl/bezpieczenstwo/bezpieczenstwo-w-sieci
https://www.santanderconsumer.pl/bankowosc-elektroniczna/aplikacja-mobilna
M. Pałęga, D. Wojtyło, M. Salwierak, W. Kulma, M. Knapiński, Bezpieczeństwo teleinformatyczne jako element kompleksowej ochrony informacji, [w:] „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa”, t. 1, 2013 (dostęp online)
